پارێزگای نەینەوا و هەرێمی کوردستان نزیکایەتییەکی زۆر لە نێوانیاندا هەیە، بە تایبەت لە ڕووی فرەڕەنگی نەتەوەیی و ئایینی و مەزهەبی، هەروەها لەڕووی مێژوو و ئابووری سیاسییەوە. لەگەڵ ئەوەشدا، سەبارەت بە بابەتی توندوڕەویی توندوتیژ، لە دوای ٢٠٠٣وە دوو ژینگە و دۆخی جیاواز لەو دوو ناوچەیەدا سەریانهەڵدا. نەینەوا لەڕادەبەدەر تووشی توندڕەویی توندوتیژ بوو، لە کاتێکدا هەرێمی کوردستان خۆڕاگری بەردەوامی نیشاندا. لەم توێژینەوەیەدا، شیکارییەکی بەراوردکاری ئەنجامدراوە بۆ هەڵسەنگاندنی تێڕوانینی خەڵک بۆ هۆکار و پاڵنەرە سەرەکییەکانی توندڕەویی توندوتیژ، وە تێڕوانینیان بۆ کاریگەریی پرۆژە و دەستپێشخەرییە حکومی و ناحکومییەکان بۆ خۆپاراستن لە توندڕەویی توندوتیژانە. بۆ تێگەیشتن لە سەرهەڵدان یا سەرهەڵنەدانی توندڕەویی توندوتیژ لە دوو ژینگەی بەراوردکراودا دەبێ خوێندنەوە بۆ ڕەهەندە جیاوازە کۆمەڵایەتی و ئابووری ئەمنی و سیاسییەکان بکەین.
جگە لە پشتبەستن بە توێژینەوە و زانیارییە بەردەستەکان، داتاکانی ئەم توێژینەوەیە دەریدەخەن کە توندڕەویی توندوتیژ دەبێ لە چوارچێوەی قەیرانە فراوانەکانی ئاسایش و حوکمڕانی و ناسنامەدا، چ لە ئاستی ناوخۆیی لە پارێزگا و چ لەسەر ئاستی نیشتمانی لە عێراق بە گشتی، شیکردنەوەی بۆ بکرێت. پاڵنەر و هۆکارە یارمەتیدەرەکانی توندڕەویی توندوتیژ لە ژینگەیەک بۆ ژینگەیەک بە هۆی کات و دۆخ و واقیعی جیاوازەوەگۆڕانی بەسەردا دێت. بۆیە پێویستە هەڵسەنگاندنی بەردەوام بۆ پاڵنەر و هۆکارەکانی توندڕەویی بکەین. تێگەیشتنێکی لەو جۆرە گرنگە بۆ شیکردنەوەی ئەو زەمینەی کە تیایدا توندەڕەویی توندوتیژ دروست دەبێت، هەروەها بۆ داڕشتن و جێبەجێکردنی سیاسەت و بەرنامەی پێویست بۆ خۆپاراستن و ڕێگەگرتن لێی.
بنیاتنانی خۆڕاگری لە دژی توندڕەوی و هەروەها ڕێگەگرتن لێی، پرۆسەیەکی درێژخایەنە کە پێویستی بە وەبەرهێنانی سیستماتیک و گشتگیر هەیە لە بنیاتنانی متمانەی نێوان کۆمەڵگاکان، وە متمانە لە نێوان خەڵک و دەسەڵات. هەردوو کەیسی نەینەوا و هەرێمی کوردستان لە دوای ساڵی ٢٠٠٣، تیشک دەخەنە سەر پێویستی گرنگیدان بە کۆمەڵێک سیاسەتی سەرەکی، لەوانە: بەرەنگاربوونەوەی هۆکارە پاڵپێوەنەرەکان، پتەوکردن و سەرخستنی سەروەری یاسا و حوکمڕانی دروست، چاکسازی و بەدامەزراوەییکردنی کەرتی ئاسایش، چاکسازی ئابووری و بەتواناكردنی گەنجان، و پەرەپێدانی میانڕەوی ئایینی.