Back

ئاسۆی ئاشتەوایی نێوان کورد و شیعە لە عێراق

لەگەڵ شکستپێهێنانی  ڕێکخراوی دەوڵەتی ئیسلامی (داعش) لە ڕووی سەربازیەوە، حکومەتی عێراقی هه‌وڵده‌دات گرنگی بە بەدیهێنانی سەقامگیری و بوونیاتنانەوەی ژێرخانی وێرانکراو و گەیاندنی خزمەتگوزاریەکان بدات.  بەڵام، داڕشتنی ستراتیژێکی  نيشتيمانی تۆکمە و شياوی جێبەجێکردن لە نێوان کۆمەڵگا ئیتنی و ئاینیە جياجیاکان، لە ڕێی میکانیزمی گونجاو بۆ بەدیهێنانی متمانە،  بەهەمان ئاست گرنگە.

هەڵبەتە به‌هۆی پەیوەندیه مێژووی و شەراکەته‌ سیاسیه‌كه‌ی نێوان شيعەو و کورد، ئاشتەوایی لە نێوان ئەو دوو پێکهاتەیە گرنگیەکی زۆری هەیە بۆ بەدیهێنانی ئاشتی و سه‌قامگيری لە عێراقدا. بێگومان بەبێ نزیکبوونەوەی ئەم دوو لایەنە، زاڵبوون بە سەر به‌ربه‌سته‌كانی داهاتوو کارێکی ئەستەم دەبێت له‌ عيراقدا. لەم دیدەوە، به‌ ده‌ستپێشخه‌ری ئینستیتیوتی رۆژهه‌لاتی ناوه‌ڕاست بۆ توێژينه‌وه‌ (مێری) و بەهاوبەشی لەگەڵ سه‌نته‌ری رافیدەین بۆ گفتوگۆ، لە رۆژانی ٢٨/ شوبات و ١/ئازاری ٢٠١٨ زنجیرەیەک کۆبوونەوە و مێزگرد لە نێوان نوێنەرانی پارتە سه‌ره‌كيه‌كانی هه‌رێمی كوردستان و هاوتا شيعەکانيان  لە شاری نەجەف ئەنجام دران. کەسایەتی ئاینی و ئەکادیمستان و نوێنەرانی پارتە سياسیەکان و ئەندامانی پەرلەمان لە هەرێمی کوردستان و بەغدا ونەجەفەوە ئامادەی کۆبوونەوەکان بوون.

سێميناری يه‌كه‌م لەژێر ناونيشانی “داهاتوی حکومڕانی لە عێراق: قەیرانەکان و ده‌رفه‌ته‌ هاوبه‌شه‌كان”، و مێزگردی دواتر له‌ ژێر ناونيشانی ” ڕۆڵی بریاربەدەستان و توێژی دەستەبژێری سياسی لە دروستکردنی متمانە لە نیوان پێکهاتەکانی کۆمەڵگای عێراقی” بەڕێوەچوون. هەروەها ئەندامانی شاندەکەی هه‌رێم سەردانی ئايه‌توڵڵا به‌شير ئه‌لنه‌جه‌فيی، یەکێک لە گه‌وره‌ مەرجەعه‌كانی شيعه‌، و سه‌يد عه‌لاء ئه‌لموسه‌وی سه‌رۆكی ديوانی وه‌قفی شيعی کرد.

پەیوەندییە میژوویەکانی نێوان شیعە و کورد

ئەو خاڵانەی کە شیعە و کورد لەیەک نزیک دەکاتەوە زیاترن لەوانەی کە جيایان دەکاتەوە، ئەمەش میژووی هاوبەش و خەباتی دژ بە رژێمە دیکتاتۆرەکەی سەدام حوسەین دەگرێتەوە. ” زۆرێک لە سەرکردە سياسیە شیعەکان لەگەڵمان بوون لە سەنگەرەکان و شاخەکانی هەرێمی کوردستان. هەروەها ئێمە بەیەکەوە لەهەمان  زینداندا بووین.”  ئەمە وتەی سەعدی ئەحمەد پیرە، ئەندامی ئەنجومەنی سیاسی یەکێتی نيشتیمانی کوردستان بوو. پیرە ئاماژەشی بەوەدا کە ئەم خەباتە میژووییە هاوبەشە زۆرجار هانده‌ر بووە بۆ سەرکەوتن بەسەر جياوازیەکان، ناکرێت ئەم میژووە پشتگوێ بخرێت.”

دوابەدوای کەوتنی ڕژێمی سەدام حوسەین لەساڵی ٢٠٠٣دا، شیعە و کورد هاوپەیمانیەکیان دروست کرد بەمەبەستی بەدیهێنانی حکومڕانیەتێکی دیموکراسی. بە ووتەی جەعفەر ئیمێنکی ، جێگری سەرۆکی پەرلەمانی کوردستان، ” کورد وشيعە رۆڵێکی سەرەکیان هەبوو لە دروستکردنی عێراقی نوێ.” لەپێناو ئەم ئامانجەشدا، هەردوولا بەیەکەوە کاریان بۆ پەسەندکردنی دەستوری عێراق کرد لە ساڵی ٢٠٠٥. هەڵبەتە، دەنگدەرە کوردەکانی پارێزگای نەوینەوا پالپشتیەکی زۆر گرنگ بوون بۆ پەسەندکردنی دەستوری عێراقی چونکە بەبێ دەنگی ئەوان، کامپەینی “نەخير”ی عەرەبی سوونە کە لە پارێزگاکانی ئەنبار و سەڵاحەددیندا سەرکەوتنی بەدەستهێنابوو، لەتوانایدا بوو پەسەندکردنی دەستوری ڕابگردایە. بەگوێرەی یاساکان، گەر سێ (٣) پارێزگا دژ بە پەسەندکردنی دەستوور بوەستایەتەوە ئەوا دەستور پەسەند نەدەکرا.

دوای سەردەمی سەدام حوسەین، پەیوەندی کورد بە عێراق زیاتر بوو، بە گوێرەی وتەکانی عەرەفات کەرەم، سەرۆکی لیستی پارتی دیموکراتی کوردستان لە پەرلەمانی بەغدا، ” هيج کات کورد وەک دوای ٢٠٠٣،هەستی بە عێراقیبوونی  خۆی نەکردبوو لەو کاتەی کە لەگەڵ شیعەکاندا بەهاوبەشی سیستەمی نوێی حکومڕانیان دارشت لە عێراقدا.” زیاد لەوەش كه‌ره‌م وتی ” لەژیر ئەو دەسەڵاتە نوێیەدا، بۆ یەکەم جار لە ساڵی ١٩٩٢، کورد هەستی بە عێراقیبوونی کرد.” پاش ٢٠٠٣ کورد بوونە بەشداریکەرێکی گەورە لە پرۆسەی بڕیاردان لە بەغدا و بەو پێیەی کە کورد، لەگەڵ شیعەکان، چەندین پۆستی باڵا و گرنگیان گرتە ئەستۆ لە نێو تێکرای جومگەکانی سیستەمی حکومڕانی لە عێراقدا.

گلەیی و پەرتەوازەیی

ئەم هاوپەیمانیەتیەی نێوان کورد و شیعە چووە قۆناخێکی نوێوه‌ و بووە جێی گومان لەو کاتەی کە پەیوەندی نێوان نووری مالیکی، سەرۆک وەزیرانی رابردوو، و حکومەتی هەرێمی کوردستان  ڕووی لە خراپی کرد بەهۆی ناکۆکی لەسەر هەناردەکردنی نەوت و لە ئەنجامدا بەشە بودجەی هەرێمی کوردستان لە بودجەی عێراق وەستێنرا. وە لەساڵی ٢٠١٧دا و لە دوای ئەنجامدانی ریفراندۆمی سەربەخۆیی لە هەرێمی کوردستاندا لە ٢٥/ ئەیلول/٢٠١٨ دا،  پەێوەندیەکانی نێوان شیعە و کورد زیاتر هەڵوەشانەوە.

دارێژەرانی سياسات له‌ هه‌رێم دەڵین هەر لەسەرتاوە سیاسەتەکانی بەغدا بەرامبەر بە کورد هانیدان بەوەی ڕوو لە ئەنجامدانی ریفراندۆم بکەن. بە وتەی سەعدی پیرە، ” ڕيفراندۆم کاردانەوە بوو بەرامبەر بە شێوازی مامەڵەی بەغدا لەگەڵ کورد.”  هەمان سياسەتمەدار ئاماژەی بەوەدا کە ریفراندۆم ” بۆ گۆڕینی دۆخەکە یان داڕشتنەوەی سنوور یاخود دروستکردنی واقيعي تازە نه‌بوو” بەڵکو ئەنجامدانی رێفراندۆم ” ڕێکارێک بوو بۆ پرسیارکردن لە خەڵک سەبارەت بەوەی کە چییان بۆ داهاتویان دەوێت.”  بەڵام، بریاردروستکەرانی شیعە بەرهەڵستی ئەم  بۆچوونە دەکەن و پێیان وایە کە کورد هەر لە ٢٠٠٥ەوە کاری جددی کردوە لەسەر پرۆژەی جيابوونەوە.

هەرچییەک  مەبەستی حکومەتی هەرێم بووبێت، لە ئەنجامدانی ریفراندۆم،  سەرۆک وەزيرانی عیراق، حەیدەر عەبادی، بەتوندی بەرامبەری وەستایەوە و بە نادەستوری و وەک هەوڵیک بۆ زیاتر لاوازکردنی عێراق وەسفی کرد. بەهەمان شێوە، مەرجەعیەتی شیعی دژایەتی ریفراندۆمی کرد. لە ئەنجامدا، بەغدا هەستا بە گرتنەبەری چەندین ڕێکاری سزایی وەکو داخستنی فرۆکەخانەکان بە ڕووی گەشتە نێودەوڵەتیەکان و کۆنترۆڵکردنی ناوچە جێناکۆکەکان بە باکارهێنانی هێز بەکەرکوکی دەوڵەمەند بەنەوتەوە.

بەڵام ڕەنگە ڕەوا نەبێت تەنها لۆمەی یەک لا بکرێت بۆ دروستبوونی ئەم ئاڵۆزیە لە پەیوەندیەکانی نێوان بەغدا و هەولێردا. خۆ دروستبوونی ئەم نالەباریە لە ئەنجامی ” کرداری سیاسەتمەدارانی هەردوو لایە بەوەی کە کارەکانیان بە باشی نەکردوە، هەر بۆیە دەبێت سوود لە هەڵەکان وەربگرین و لاپەرەیەکی نوێ بکەینەوە، چونکە بە پێچەوانەی ئەمە ڕووبەڕوی کێشەی دیکەمان دەکاتەوە لە داهاتوودا”، بەگوێرەی وتەکانی هادی عەلی، سەرۆکی ئەنجومەنی سیاسی یەکگرتوی ئیسلامی کوردستان.  ئەو ئاماژەشی بەوەدا کە ” عێراق لەوپەڕی لاوازیدایە لەبەر دۆخی نالەباری ناوخۆیدا کە بوونە هۆی دروستبوونی مەترسی لەسەر یەکپارچەیی خاکەکەی و یەکگرتویی خەڵکەکەی.” ئەم خاڵە لاوازانە بە هەمان شێوە دەستێوەردانی دەرەکی لە عێراقدا ئاسان کردوە.

کەمکردنەوەی جياوازیەکان و سوودوەرگرتن لە ڕابردوو

کۆمەڵگا جياوازەکانی نێو عێراق دەتوانن لە ڕێگای گۆڕینی ڕێچکەی ململانێیەکان پێکەوەژیان بەدەستبهێنن. لە ڕیگەی یارمەتیدانی هاوڵاتیان و بەشداری پێکردنیان لە پرۆسەی ئاشتەوایی و دروستکردنی ئابوریەکی بەهێز، بریاربەدەستان دەتوانن سەقامگیری و ئاشتی و خۆشگوزەرانی بەدیبهێنن. ڕوونە کە بەبێ ئەنجامدانی ئاشتەوایی، ئەو دەستکەوتانەی بەدیهاتوون وەکو بەزاندنی داعش وسەرکەوتنە سەربازیەکانی دیكه لەدەست بچن و لەیاد بکرێن.

یەکێک لە نيشانەکانی سەرکەوتنی ئاشتەوایی، کۆکردنەوەی لایەنە پەیوەندیدارەکانە بۆ تاووتوێکردنی بابەتەکان بەکراوەیی و بەبێ هەستکردن بە بوونی مەترسی و تۆڵەسەندنەوە. هەڵبەتە، بەدرێژایی کۆبوونەوەکان لە شاری نەجەف، سياسەتمەدارە کورد و شيعەکان ڕوانگە و بیر و بۆچوونی خۆیان سەبارەت بە داهاتو خستە ڕوو و بەگشتی ئاماژەیان بەوەدا کە بەدیهێنانی ديموکراسیەت و سەقامگیری لەسەر بنەمای سەروەری یاسا تەنها ڕێگەی چارەسەرە. ئەوان بەگشتی هاوڕابوون لەسەر ئەوەی کە ئەگەر عێراق بەهێزبوایە ئەوا بەشێکی نەدەکەوتە ژێر دەستە گرۆپە تیرورستیەکانەوە و دەرئەنجام ئەو هەمو ئازار و زیان وکوشتن بڕین و داڕمانی ئابووری و وێرانکاریە فراوانە لە موڵکی گشتی و خەڵک، نەدەکەوتەوە.

لێرەدا پێویستی چارەسەر دەردەکەوێت. ” ئێمە هاتوین بۆ ئەوەی ئاستی تەنکژە لە نێوان هەردولا کەم بکەینەوە و ئامادەسازی بکەین بۆ ئەنجامدانی گفتوگۆیەکی ڕاستەقینە.” ، بەگوێرەی وتەکانی سەعدی پیرە. بێگومان گفتوگۆی ڕاستەقینە و ڕاشکاو وبەگوێرەی دەستوری عێراقی، کلیلی چارەسەرکردنی کێشە هەڵپەسیردراوەکانە لە نێوان بەغدا و هەولێر. لەم بارەیەوە جەعفەر ئیمینکی وتی ” ڕاستە کە کۆمەڵێک بابەت هەن کە بە بێ چارەسەر ماونەتەوە لە نێوان هەردوولا کە بوونەتە هۆی دروستبونی پشێوی، بەڵام ئێمە لە کۆتاییدا بەرپرسین لە چارەسەرکردنی ئەم کێشانە. ڕەنگە بۆچوونی جياوازمان هەبێت لە سەر پرۆسەی چارەسەرکردنیان بەڵام هەر چارەسەر دەبن.” ئەوەی پێویستە بکرێت بەدامەزراوەییکردنی پرۆسە و میکانیزمی ئەنجامدانی ديالۆگە لە عێراقدا.

دەرنجام و پێشنیازی پۆڵەسی

ئەوەی بەدی دەکرێت ئەوەیە کە هەلێکی مێژووی هاتۆتە پێش بۆ دروستکردنی حکومەتێکی تازە و هەمەگیر لە عێراقدا. بێگومان لە بەرژەوەندی هيچ لایەنێک نیە کە لە قەیراندا بمێنێتەوە. تا ئاستێک، هەموو لایەنەکان بە لایەنی کوردیشەوە کە بەشدارن لە حکومڕانی لە بەغدا لە ساڵی ٢٠٠٣وە،  بەرپرسن لە سەرکەوتویی و شکستی ئەزموونی حکومڕانی لە عێراق. هەریەک لە بەغدا و هەولێر دەبێت سوود لە ڕابردوویان وەرگرن و وبەرهێنان لە بەهێزکردنی دامودەزگاکانی هەردوو پایتەخت بکەن. هەردوو لایەن دەبێت هەوڵ بدەن جياوازیەکان کەم بکەنەوە لە کاتێکدا کە قەبارەی کێشەکان بچووکن و مایەی چارەسەرکردنن.

بەدیهێنانی هاوبەشی ڕاستەقینه دەبێت ببێتە کاری سەرەکی هەردوولا چونکە لە نەبوونیدا کۆمەڵێک ناکۆکی سەریان هەڵدا لە نێوان لایەنەکان. بۆ نموونە، لایەنی کوردی دەیەوێت بە یەکسانی مامەڵەی لەگەڵدا بکرێت لە نێو پرۆسەی سياسیدا، نەک وەک بەشداریکەر. ” لەمرۆدا، کێشەکە ئەوەیە کە ئەو عەقڵیەتەی لە بەغدا هەیە بڕوای بە هاوبەشی نیە؛ بە کورد وترا ئەبی پەرپرسیاریەتیەکان بگرێتە ئەستۆ بێ ئەوەی مافەکانی بدرێتێ؛ حکومەتی عێراقی بە عەقڵیەتی براوە و دۆڕاوە کاردەکات، بەوتەی هادی عەلی. لەم بارەیەوە، بەغدا، دەبێت هەوڵی جدی بدات گرژیەکان لەگەڵ هەولێر هێور بکاتەوە.  له‌لای خۆيه‌وه‌ش مه‌حموو ره‌زا، په‌رله‌مانتاری عيراق له‌سه‌ر ليستی بزوتنه‌وه‌ی گۆڕان، گوتی “زۆران له‌ ئێمه‌ ده‌وڵه‌تی هاوڵاتی و ديموكراسيه‌تی عيراقی پێ باشتره‌ له‌ ده‌وڵه‌تی ناديموكراسی كوردی، بۆيه‌ ده‌بێ ئه‌وله‌ويه‌تمان بۆ دروستكردنی حوكمی دروست بێ”.

به‌شداربوانی مێزگرده‌كه‌‌ له‌ ديوی رێكخراوه‌ شيعه‌كاندا بريتی بوون له‌ ناسر ئەلروبەیعی، سەرکردە لە نێو سەدریەکان و وەزیری پێشووی کار و کاروباری کۆمەڵایەتی  و عەدنان ئەلزەرفی، سەرۆکی بزوتنەوەی وەفاء کە بەشێکە لەو هاوپەیمانیەتیەی حەیدەر عەبادی سەرۆکایەتی دەکات و سامی ئەلعەسکەری، سەرکردە لە هاوپەیمانی دەوڵەتی یاسا و ڕاوێژکاری نوری ئەلمالیکی – جێگری سه‌رۆك كۆمار، و ئەحمەد ئەلفەتلاوی، ئەندامی مەکتەبی سیاسی بزوتنەوەی نەتەوەیی حیکمە بوون.  له‌به‌ر ئه‌وه‌ی مێزگرده‌كه‌ (به‌پێچه‌وانه‌ی سێميناره‌كه‌ی پێشتر) به‌پێی رێنمايی چاتام هاوس بوو، گوته‌كانی مێزگرده‌كه‌ به‌بێ ناو ده‌مێننه‌وه‌، به‌ڵام ئه‌وانه‌ به‌ شێوه‌يه‌كی گشتی جه‌ختيان له‌وه‌ كرده‌وه‌  كه‌ به‌هەمان شێوە، دەبێت هەولێريش هه‌وڵبدات کێشەکانی لەگەڵ بەغدا چارەسەر بکات.  هاوكات ” پێویستە کورد بەڕوونی قبوڵی بریاری دادگای فیدڕاڵی بکات و هەندێک لەدەسەڵاتەکانی بداتە دەسەلاتی فيدڕاڵی.” لەم بارەیەوە ، يه‌كێك له‌و سه‌ركردانه‌ گوتی” کوردستان وەکو دەوڵەتێک لەناو دەوڵەتێکی دیکە ڕەفتار دەکات  و ئەگەر ئەمە گۆڕانکاری بەسەردا نەێەت، ئەم ڕەفتارە ده‌بێته هۆکاری لاوازکردنی حکومەتی فیدڕاڵی.”

هەروەها سياسەت دارێژەرە شيعەکان  لۆمەی حکومەتی هەرێمی کوردستانیان کرد بەوەی کە سودی لەبوونی بە بەشێک لە عیراق کردوە بێ ئەوەی لە بەرامبەردا سودی ئەوتۆی بۆ عێراق هەبوبێت. بۆ نموونە، حکومەتی هەرێم لە ١٧٪  ی بودجەی گشتی عێراق وەرگرتوە بێ ئەوەی داهاتەکانی بگەڕێنێتەوە بۆ خەزێنەی حکومەت لە بەغدا. هەروەها، حکومەتی هەرێم داهاتی خاڵە سنوریەکان و رسومات و داهاتی نەوت نانێرێت بۆ بەغدا لە کاتێکدا حکومەتی هەرێم کۆنترۆڵی سنورەکان لەگەڵ تورکیا و ئێران و فرۆکەخانی سلێمانی و دهۆکيش دەکات.

زیاد لەوەش، حکومەتی هەرێمی کوردستان دەبێت هەوڵی زیاتر بدات بۆ ئەوی هاوڵاتی عێراق هەست بکات کە هەرێمی کوردستان بەشێکە لە عێراق، چونکە ” ئێمە نامانەوێت هاوڵاتی عێراقی باشور و ناوەند وا هەست بکەن کە ئەوان لە عێراق نین کاتێک کە سەردانی هەولێر دەکەن”.  لایەنی کوردی دەبێت ئەوە ڕوون بکاتەوە کە ئایا ئەیەوێت ببێتە سەربەخۆ یاخود ئەیەوێت وەک بەشێکی عێراق بمێنێتەوە.”  دياره‌ سیستەمی حکومڕانی لە عێراقدا پێویستی بە گوڕانکاریە و دەستورەکەشی دەبێت بە گشی جێبەجێبکرێت.  ئاماژە بەوە درا کە ” ئێمە ناتوانین بە عێراق بڵێین دەوڵەتێکی فیدراڵی لە کاتێکدا تەنها یەک هەرێمێکی فيدڕاڵی هەیە.”

جگە لەمەش ، پێویستە سياسەتداڕێژەرانی هەردوو لایەن برەو بە شوناسی نەتەوەیی عێراقی بدەن و شوناسە لاوەکیەکان بخەنە لاوە. لەسەر ئەم بابەتە، يه‌كێك له‌سه‌ركرده‌ شيعه‌كان وتی ” کێشەکە ئەوەیە کە لایەنی کوردی خۆیان وەکو عێراقی داناێن بەڵکو ئەوان خۆیان وەکو بەشێک لە کوردستانی گەورە دادەنێن، لەهەمان کاتدا، شیعەکان خۆیان وەک بەشێک لە هیلالی شیعی دادەنێن و سونەکانیش خۆیان وەک بەشێک لە هێزێکی سوونی ناوچەیی دادەنێنن.” ئەمە پێویستی بە گوڕانکاریە و تێکڕای لایەنەکان دەبێت برەو بە هەستی نەتەوەیی گشتگیر بدەن.

لە کۆتاییدا، ئەرکی هەمو سیاسەتدارێژەرانە کە هەوڵبدەن مافەکانی تێکڕای لایەنەکان فەراهەم بکەن بەبێ گوێدان بە ئینتمای ئیتنی و ئاینی وناوچەیی. بەڵام، پێش جێبەجێکردنی ئەم خاڵە، دبێت دەسەڵاتداران ئاگاداری کێشەکانی تێکڕای خەڵک ببنەوە دوربکەونەوە لە تەنها گوێدان بە دەنگدەرکانیان. ئەمەش ڕەنگە پێویستی بە دامەزراندنی کۆمیتەیەک بێت کە بتوانێت دیراسەتی هەمو کێشەو پێداویستیەکان بکات لە سەر ئاستی عێراق و دواجار چارەسەر پێشکەش بکات، ئەمە پێشنیازی زۆرێک لە ئامادەبوان بوو.

له‌ ميانی پێشكه‌شكردنی وتاره‌كه‌يدا، دلاوه‌ر عه‌لائه‌دين، سه‌رۆكی ئينستيتيوتی مێری جه‌ختی له‌ سه‌روه‌ركردنی ياسا و دامه‌زراندنی بنه‌ماكانی سيسته‌می حوكمڕانی دروست كردوه‌وه‌ و گوتی “كاتی ئه‌وه‌ هاتووه‌ كه‌ ئاڵوگۆڕی روانگه‌كان له‌سه‌ر چۆنێتی جێبه‌جێكردنی ده‌ستوور بكرێ به‌ ناوه‌رۆكه‌ تێروته‌سه‌له‌كه‌يه‌وه‌ و توێژی سياسه‌تمه‌دارانيش بۆشاييه‌ ياساييه‌كان پڕ بكه‌نه‌وه‌ و كار بۆ سه‌ربه‌خۆكردنی دادگا بكه‌ن، وه‌ كاتی ئه‌وه‌ هاتووه‌ كه‌ په‌يوه‌ندی نێوان هه‌ولێر و به‌غدا به‌دامه‌زراوه‌يی بكرێ له‌سه‌ر بنه‌مای شه‌راکه‌تی ده‌سه‌ڵات و بڕياری سياسيی به‌پێی ديموكراسيه‌تی ته‌وافوقيی”.

ئەو شاندەی کە له‌ ژێر چه‌تری ئينستيتيوتی مێریدا بوون، بریتی بوون لە دکتۆر دلاوەر عەلائەددین، سەرۆکی ئینستیتیوتی مێری، دکتۆر، عەبدوڵڵا وەیسی، سەرۆکی یەکێتی زانایانی ئاینی لە هەرێمی کوردستان، جەعفەر ئیمینکی، جێگری سەرۆکی پەرلەمانی کوردستان، سەعدی پیرە، ئەندامی مەکتەبی سياسی یەکێتی نيشتیمانی کوردستان، هادی عەلی، سەرۆكی ئەنجوومەنی سیاسی و جەماوەریی یەكگرتووی ئیسلامی كوردستان، شوان ڕابەر، بڕیاردەری ئەنجومەنی سەرکردایەتی کۆمەڵی ئیسلامی،  مەحمود رەزا، ئەندامی پەرلەمانی عێراق لەسەر بزۆتنەوەی گۆڕان، دکتۆر عەرەفات کەرەم، سەرۆکی فراکسیۆنی پارتی دیموکراتی کوردستان لە پەرلەمانی عێراق ، دکتۆر موسەنا ئەمین، سەرۆکی فراکسیۆنی یەکگرتوی ئیسلامی کوردستان لە پەرلەمانی عێراق، یاسر کووتی، خۆگر وریا و فوئاد سمایل، توێژەرانی ئینستیتیوتی مێری.

ئەم راپۆرتە بە فایلی پی دی ئێف دابەزێنە

Comments are closed.